Bóng chuyền là môn thể thao đã được ưa chuộng từ lâu. Đội tuyển bóng chuyền Việt Nam cũng đã giành được nhiều chiến thắng tại các đấu trường khu vực. Hôm nay chúng ta sẽ đi đến chuyên mục cách đánh bóng chuyền để giúp các bạn hiểu rõ hơn về bộ môn bóng chuyền này. Đầu tiên là luật và cách tính điểm bóng chuyền, sau đó là những kỹ thuật, các cách đánh bóng chuyền cơ bản sẽ được tôi trình bày trong bài viết này.
Luật chơi và cách chơi, cách tính điểm trong bóng chuyền
Cách chơi bóng chuyền cơ bản
Có hai đội cạnh tranh. Mỗi đội có sáu cầu thủ cộng với một libero. Để bắt đầu trò chơi, một lần tung đồng xu sẽ xác định đội nào có đặc quyền giao bóng. Cầu thủ của đội giao bóng (máy chủ) tung bóng và cố gắng đánh để bóng đi qua lưới và đáp xuống sân của đối phương.
Bên đối phương có ba lần chạm bóng (trừ một lần cản phá) để đưa bóng trở lại lưới, và không cầu thủ nào được chạm bóng hai lần liên tiếp (trừ 1 lần cản phá).
Bàn chân không được chạm vào vạch cầu môn trước khi bóng rời tay, và bóng phải được tung lên trước khi giao bóng. Chỉ khi trọng tài thổi còi thì bóng mới được chơi. Lỗi tiếp xúc bóng vượt quá các giới hạn nêu trên được gọi là lỗi chạm bóng. Khi đấu thủ chạm bóng thiếu quyết đoán, thời gian chạm bóng bị kéo dài, hoặc khi chuyền bóng, lòng bàn tay không chạm bóng, trọng tài gọi là lỗi bóng bổng.
Các vị trí đặc biệt trên sân bóng chuyền
Vị trí Libero
Đây là vị trí phòng ngự chỉ có thể thực hiện những pha cứu thua chứ không thể thực hiện những pha phát bóng hoặc tấn công sang phần sân đối phương. Khi chơi trong nhà, chiến thuật tấn công chính của libero có thể là dội bóng lên trần nhà, sử dụng trọng lực để biến một quả bóng nặng vài trăm gam thành vài kilogam khi dội thẳng từ trần xuống sân đối phương, gây ra khó khăn trong việc đỡ bóng cho đối phương.
Tuy nhiên, đây không phải là một tài năng đơn giản để thành thạo. Với mục đích để các cầu thủ chủ công nghỉ ngơi, các libero được phép ra vào sân mà không cần báo với trọng tài.
Vị trí chuyền hai
Là vị trí tốt nhất để chuyển bóng cho đồng đội nhằm tấn công phần sân đối phương, với vị trí thứ 2, 3, 4 là thường xuyên nhất, còn vị trí thứ 5 chỉ ít khi được sử dụng. Đường chuyền chính thường được thực hiện ở vị trí thứ ba, với hai tay ở mỗi bên của bóng: 2 và 4.
Vị trí chủ công
Chủ công là vị trí quan trọng của đội bóng. người chơi phải có khả năng đập bóng, cao và một tay. Người chơi cũng cần sức bật tốt và di chuyển một cách linh hoạt trên sân
Các kỹ thuật và các cách đánh bóng chuyền cơ bản
Cách cách và kỹ thuật phát, giao bóng
Phát bóng là một trong những kỹ năng cơ bản và sớm nhất mà người chơi phải thành thạo khi luyện tập môn thể thao này. Kỹ thuật phát bóng là yếu tố quyết định khả năng ghi điểm của một đội.
Do đó, khi chơi bóng chuyền, bạn phải hết sức chú ý đến động tác và phương pháp đánh bóng chuyền. Mọi người được chia thành thế thuận tay cao và thế thấp tay trong phương pháp phát bóng.
Cách phát bóng cao tay.
Một kỹ thuật bóng chuyền cơ bản là bóng chuyền cao tay. Quả bóng sẽ có lực đi cao và xác suất ghi bàn rất cao nếu bạn thực hiện đúng kỹ thuật sút bóng này. Kỹ thuật đánh bóng chuyền cao tay sẽ được thực hiện như sau:
- Người ném bóng sẽ đứng với trọng lượng bằng nhau trên cả hai chân, với mũi chân trái vuông góc với đường khung thành và bóng trong tay trái.
- Quăng quả bóng bằng cách đưa nó qua mặt bạn bằng tay trái và đưa nó lên cao khoảng 100cm. Khuỵu gối và tung bóng bằng cả hai chân.
- Sau đó, giơ tay trái, uốn dẻo tay phải và vung tay về phía trước, lên trên, ra sau để đập bóng. Cơ thể ngả về phía sau, và đôi mắt bị thu hút vào bóng tối.
- Khi bóng chạm cánh tay dang rộng của bạn từ phía trên, hãy đánh trả bằng bàn tay mở của bạn, các ngón tay chụm lại tự nhiên, bên dưới tâm bóng.
Cách phát bóng thấp tay.
Đứng thẳng bằng chân trái trước mặt, mũi chân vuông góc với đường biên và hướng về phía lưới. Một chân sau chân trái, chân phải đặt. Tay trái đỡ bóng trước thắt lưng hơi khụy với thân người và hơi cúi về phía trước sao cho trọng lượng dồn vào chân sau. Cánh tay phải đưa ra sau một cách tự nhiên, nhìn về phía trước để đánh giá đối phương.
Hạ tay trái nắm bóng đồng thời hạ tay phải xuống. Khi tay phải đưa ngược từ dưới lên trên, thực hiện động tác tung bóng đồng thời mở rộng khớp gối. Để kết thúc lần tung, đặt lòng bàn tay xuống đất.
Tay phải đi nhanh từ sau ra trước để đánh bóng vào phần lưng dưới của bóng. Từ cú ném cuối cùng, tay trái đưa xuống dưới khi cơ thể xoay hoàn toàn sang chân trái và thân người hơi hướng về phía trước để tạo thêm lực đánh bóng.
Khi bóng rời tay, tay phải đưa về phía trước, nâng chân phải lên theo hướng lên trên để giữ thăng bằng và nhanh chóng vào sân để trở về vị trí phòng thủ.
Cách đệm bóng trong bóng chuyền
Đệm bóng hay còn gọi là chuyền thấp tay là một kỹ thuật chuyền bóng bao gồm việc chuyền bóng bằng cẳng tay và bàn tay. Mục đích của phương pháp đánh bóng này là để bắt bước đầu của đối thủ hoặc các đường bóng. Theo một huấn luyện viên bóng chuyền, đệm bóng là một chiến thuật phòng thủ được sử dụng để cản phá, cản phá hoặc cứu bóng.
Các chiến lược chính để đệm bóng vào bóng trong luyện tập và thi đấu là:
- Bóng đệm hai tay
- Dùng một tay đệm bóng và lăn để cứu bóng.
- Đỡ bóng bằng thân mình và chân.
Kỹ thuật đệm bóng của huấn luyện viên bóng chuyền gồm các động tác chuẩn xác sau:
- Hai chân duỗi thẳng bằng hoặc cao hơn vai, hai tay co tự nhiên ở hai bên, mắt dán vào quả bóng và thân mình cúi nhẹ.
- Hai tay duỗi thẳng đỡ bóng đồng thời chọn điểm rơi chính xác và đạt cự ly cần thiết. Hai tay duỗi thẳng, hai bàn tay đan chéo nhau và chụm lại, một tay che lấy tay kia, lúc này hai ngón tay cái để song song với nhau.
- Đánh bóng khi bóng đến ngang hông, cách cơ thể một khoảng sải tay. Chân đạp đất, mở rộng khớp gối, nâng trọng tâm cơ thể lên và lúc này sẽ nâng cao cánh tay. Hai tay đưa từ dưới lên, đệm bên dưới bóng bằng trọng tâm của cẳng tay đồng thời nâng tay lên độ cao cần thiết.
- Cúi cổ tay xuống để kéo căng các nhóm cơ cẳng tay đồng thời co cơ bụng khi hai tay gặp bóng. Giữ chặt bả vai và khuỷu tay của bạn. Toàn thân hơi hướng về phía trước, hai bàn tay thẳng, rắn chắc nắm chặt và ép vào nhau.
Cách chuyền 2 trong bóng chuyền
Kỹ thuật chuyền hai hay còn gọi là phương pháp chuyền cao tay là kỹ thuật chạm bóng thứ hai của đội nhận bóng sau khi thu bước ban đầu thành công. Bạn phải thay đổi quả bóng ở giai đoạn này để đồng đội có thể dễ dàng chạm vào nó và tấn công.
Để chuyền bóng lên cao, đầu tiên người chơi phải đánh giá hướng di chuyển của bóng và sau đó di chuyển nhanh để lấy nó. Kỹ thuật chuyền bóng thứ hai, theo huấn luyện viên bóng chuyền, sẽ bao gồm các bước sau:
Bạn bắt đầu bằng cách ổn định với tư thế và tư thế thích hợp, sau đó chuyền bóng bằng hai tay phía trước và cơ thể hơi ngả về phía sau. Hai ngón tay cái cách mặt khoảng 15cm và tiếp xúc với mặt trước. Để chuyền bóng, tay chạm vào nó phải có sự đồng bộ tốt giữa tay và thân dưới.
Dùng cả mười ngón tay để đỡ bóng, đặc biệt là ngón cái và ngón đeo nhẫn; các ngón tay còn lại cung cấp hỗ trợ. Để kiểm soát bóng khi chuyền, chúng ta chủ yếu sử dụng ngón trỏ, ngón giữa, phần ngón đeo nhẫn và ngón cái.
Cách và kỹ thuật đập bóng
Khi chơi bóng chuyền, kỹ thuật đập bóng được coi là chiến thuật tấn công chủ yếu. Mỗi người chơi bóng chuyền phải có kỹ thuật cao để giành chiến thắng trong sự kiện này, học được nhiều kiểu đập bóng theo nhiều hướng và điều kiện khác nhau.
Theo một huấn luyện viên bóng chuyền, kỹ thuật đập bóng chuyền phải tuân theo 5 bước chính:
Tư thế chuẩn bị đập bóng:
Bạn nên đứng cách lưới khoảng 2-3 mét; nếu bạn đứng quá gần sẽ không có vùng tạo ra tốc độ và bạn sẽ bị va vào lưới khi nhảy lên. Hãy nhớ di chuyển một chút thay vì giữ nguyên một chỗ để có thể chủ động thay đổi bước nhảy và động lượng.
Đầu gối bây giờ hơi chùng xuống, thân hơi ngả về phía trước và mắt nhìn theo người qua đường.
Cách lấy đà
- Khi đánh bóng, đây là giai đoạn cốt yếu đảm bảo người chơi có được độ nảy lớn hơn, thay đổi khoảng cách và đánh bóng ở tư thế đánh phù hợp.
- Khi đấu thủ chọn đường bóng, hướng bóng đến đó và bóng vừa rời tay người chuyền bóng, đó là lúc đấu thủ lấy đà. Nếu bạn đánh bóng thấp, bạn sẽ có nhiều thời gian hơn để lấy đà. Ngược lại, nếu bạn đánh bóng lên cao, bạn sẽ khó lấy đà hơn.
- Kỹ năng của người đánh bóng sẽ quyết định góc lấy đà. Những người chơi có kinh nghiệm có thể đạt được vận tốc ở góc cao và vuông góc với lưới.
- Những người chưa có kinh nghiệm hoặc mới chơi nên tránh đặt góc quá lớn vì nó sẽ khiến họ tiếp xúc với lưới, khiến bóng dễ bị cản phá. Do đó, bạn nên chọn một góc xung lượng từ 35 đến 50 độ khi bạn đánh bóng ban đầu.
- Số bước cần thiết để có được động lượng có thể từ một đến bốn, mặc dù số lượng phổ biến nhất là ba.
Giậm nhảy để đánh bóng
- Ngay sau khi lấy đà, bạn phải vươn lên đánh bóng trước mặt. Tùy theo khả năng, bạn có thể dậm chân tại chỗ bằng một hoặc cả hai chân.
- Để giậm nhảy hiệu quả, bước cuối cùng của tư thế giậm nhảy phải cân bằng hai gót chân, chúi người về phía trước, gập gối, truyền lực gót chân cho các ngón chân bật lên.
- Tung lên cao hết mức có thể bằng cách dùng sức của đầu gối, khớp háng, cổ chân. Khi co chân hết mức, kết hợp đưa 2 tay mạnh về phía sau và đánh xuống vuông góc với sân.
Nhảy và đập bóng ghi điểm
- Khi cơ thể bật đến độ cao lớn nhất, quá trình đập bóng sẽ bắt đầu. Cá nhân lúc này đang ngả người về phía sau, hơi hướng về phía tay sẽ đánh bóng và đầu gối cong tự nhiên.
- Với cánh tay thẳng và cổ tay cong theo bóng để kiểm soát bóng, đánh bóng từ trên cao và đưa về gần sau tai. Để đồng bộ hóa, mặt khác cũng thả từ trên xuống.
- Khi đánh bóng, giữ thân thẳng đứng và hai chân dang ra trước mặt để tăng cường lực. Bóng thường được đánh từ vị trí cao hơn đầu, cách mặt khoảng 10-15cm.
- Cú đánh cao, trung bình hoặc thấp sẽ quyết định bóng cao, trung bình hay thấp. Bất kỳ hình thức đập nào cũng phải rất cao vì các điểm chạm phải ở mức cao nhất.
Rơi xuống và đáp đất
Sau khi đánh bóng, bạn khuỵu chân xuống, xoay bàn chân về hướng lưới và hơi khuỵu gối. Người chơi chạm đất sẽ không bị mất thăng bằng theo cách này.
Cách và kỹ thuật chắn bóng trong bóng chuyền
Chắn bóng là một chiến lược phòng thủ tuyệt vời. Người chơi phải có tài năng điêu luyện, biến hóa linh hoạt, phán đoán bóng chính xác, lao ra kịp thời thì mới có thể tắc bóng hiệu quả. Theo huấn luyện viên bóng chuyền thì nên áp dụng phương pháp đánh bóng chuyền này như sau:
Tư thế chuẩn bị
- Sau khi giao bóng, bạn phải chuẩn bị chặn bóng bằng cách dính vào lưới. Bạn nên đứng cách lưới khoảng 25cm đến 35cm để đạt hiệu quả tốt nhất.
- Để quyết định vị trí chắn bóng, hãy quan sát và phát hiện ra điểm tấn công, nắm bắt các đặc điểm đập của đối thủ và hướng đi của bóng.
- Luôn nhớ đối mặt với hướng bóng bay đến và di chuyển dọc theo lưới. Đứng thẳng, hai chân song song với nhau và hai tay đưa về phía trước cao hơn thắt lưng để sẵn sàng bật nhảy sau khi chọn tư thế bật nhảy.
Bật nhảy lên và chặn bóng
Thời gian nhảy của bạn sẽ được xác định bởi loại và độ cao của bóng, theo huấn luyện viên bóng chuyền. Nhảy chậm nếu bóng cao và nhảy nhanh nếu bóng thấp.
Thông thường, thời gian nhảy của người đánh bóng sẽ trễ hơn một chút, vì vậy hãy chú ý đến chuyển động của tay người ném bóng đối phương đánh bóng trước khi quyết định nhảy để cản phá.
Để lấy đà bật lên cao, hãy đứng tại chỗ chạy, nhảy lên hoặc tiến lên một bước, khuỵu gối và đưa cánh tay sát vào người từ bên dưới. Hãy liếc nhìn xung quanh lần cuối trước khi đặt cả hai tay theo đường bóng khi bạn đạt đến mức cao nhất. Cánh tay nâng không được mở rộng hoàn toàn, cho phép nó bị lệch hướng để ngăn bóng nếu cần.
Khi đỡ bóng, bàn tay của bạn mở ra, hơi ngửa ra sau và các ngón tay của bạn hơi theo đường gân để khi bóng chạm tay sẽ nảy lên. Để ngăn bóng đi qua, hãy giữ hai tay của bạn cách nhau một nửa.
Để bóng không đi xuống đơn giản, lúc này hai cùi chỏ phải ở gần mép lưới. Bạn không được uốn cong cổ tay sau khi chạm bóng vì bóng sẽ chạm vào lưới.
Chân chạm đất
Bạn kiễng chân xuống đất sau khi đỡ bóng và tiếp tục quan sát đối thủ tấn công. Bạn phải nhanh chóng lùi xuống để sẵn sàng đánh bóng nếu bóng dội ngược trở lại phần sân của bạn.
Cách cứu bóng trong bóng chuyền
Chiến thuật ngăn bóng chạm đất sau một cú đánh của đối phương được gọi là cứu bóng. Khi bóng đã sẵn sàng tiếp xúc với mặt đất, chiến thuật này thường được thực hiện. Thoạt nhìn, cứu bóng có vẻ gần giống với việc nhận bóng 1 hoặc lật bóng trong khi đưa cả cánh tay lên để hỗ trợ, tuy nhiên khi cứu bóng, chúng ta sẽ tiếp xúc bóng bằng các ngón tay hoặc cánh tay khép lại.
Những lưu ý để đánh bóng chuyền tốt
- Cho phép bản thân có thời gian để luyện tập.
- Bạn không thể học kỹ năng đánh bóng trong ngày một ngày hai khi chơi bóng chuyền. Tất cả các khả năng bóng đá cần được thực hành một cách thường xuyên.
Do đó, bạn nên dành thời gian mỗi ngày để luyện tập các kỹ thuật đánh bóng, tích cực phát huy thế mạnh và tài năng của mình, đồng thời khắc phục và sửa chữa những khiếm khuyết của mình.
Tăng cường khả năng quan sát
Năng lực quan sát đóng một vai trò quan trọng trong bóng chuyền. Một cầu thủ bóng chuyền có thị lực tốt, nhạy bén với hướng, tuyến và điểm rơi là điều cần thiết. Trên thực tế, việc tăng cường khả năng tập trung của một người chơi có thể nâng cao đáng kể khả năng quan sát của anh ta theo thời gian.
Hợp tác với đồng đội của bạn trong suốt quá trình thực hành.
Bóng chuyền là môn thể thao được chơi theo nhóm. Do đó, khi chơi bóng chuyền, bạn nên đề cao tính hợp tác và luôn đoàn kết, giao thương, trao đổi với đồng đội để hiểu rõ hơn về họ. Khi thi đấu và tập luyện trên sân, các thành viên trong đội phải có sự đồng bộ nhịp nhàng, đồng bộ với nhau.
Tăng cường sức khỏe của bạn.
Cuối cùng, những khó khăn về sức khỏe có ảnh hưởng đáng kể đến chỉ số trung bình đánh bóng của bạn. Ở những tình huống phản công hay phòng ngự và nhận bóng, thể lực vượt trội sẽ giúp bạn tung bóng mạnh hơn, nhanh hơn và linh hoạt hơn.
Hoạt động nhẹ buổi sáng, chẳng hạn như đi bộ, chạy hoặc đạp xe, được khuyến khích để có sức khỏe tuyệt vời. Đồng thời, bạn phải tuân thủ một chế độ ăn uống khoa học và hợp lý để cơ thể luôn tràn đầy năng lượng hoạt động suốt cả ngày.
Xem thêm: Kích Thước Sân Bóng Chuyền Hơi
Kết luận
Toàn bộ bài viết của tôi ở trên đã giúp bạn hiểu thấu đáo các cách đánh bóng chuyền cơ bản. Hi vọng những kiến thức chia sẻ này sẽ giúp ích nhiều cho các bạn đang học chơi bóng chuyền để có thể tham gia hoạt động vui vẻ này.
